آیا گوشی‌های هوشمند طوری طراحی شده‌اند تا به مرور زمان کند شوند؟

قرن نو – گروه فناوری اطلاعات: سوال اصلی اینجاست که آیا شرکت‌های تولیدکننده تلفن همراه عامدانه باعث کند شدن سرعت گوشی‌ها می‌شوند تا مصرف‌کنندگان را به سوی خرید مدل‌های جذاب و جدیدتر سوق بدهند یا خیر؟

پاسخ به این سوال و ادعا چندان ساده نیست اما بیاید شواهد موجود را در این باره بررسی کنیم.

هر ساله معمولا در ماه‌های می و ژوئن اپل نسخه جدید سیستم عامل  iOS را معرفی می‌کند. در نسخه‌های جدید از قابلیت‌های جذاب ثبت تصاویر وعکاسی گرفته تا ویژگی‌های جدید فیس‌تایم و طراحی‌های جذاب در سیستم عامل معرفی و به روز می‌شوند.

اما آیا می‌دانستید این ویژگی‌ها برای بهینه‌سازی با سخت‌افزار جدیدی که معمولا در تابستان ارائه می‌شود  و تراشه‌های همراه آن بهینه‌سازی شده‌اند؟

به این ترتیب، آپدیت‌های سیستم عامل برای دو هدف برنامه‌ریزی شده‌اند، هدف اول برای بهینه‌سازی با سخت‌افزار و تراشه جدید است که ویژگی‌های جدید هم قرار است با آن ارائه شود.

هدف دوم آماده‌سازی برای ادامه فعالیت با سخت‌افزار قدیمی که البته از قابلیت‌های جدید پشتیبانی نخواهد کرد. بنابراین طراحی سیستم عامل iOS به‌گونه‌ای انجام  می‌شود که اجرای ویژگی‌های جدید لزوما وظیفه آن نباشد.

این چالش البته برای نسخه‌های دستکاپ هم وجود دارد و اخیرا نسخه‌های قدیمی ویندوز هم از لیست سازگاری جدید با ویندوز 11 حذف شده‌اند. به نظر می‌رسد مایکروسافت به این نتیجه رسیده که برنامه‌نویسی جداگانه برای قابلیت‌های جدید یک چالش غیرقابل حل در برخی موارد است.

دشواری‌های سخت‌افزاری

اینکه تلفن همراه قدیمی شما قابلیت‌های جدید را اجرا نمی‌کند، مساله‌ای واضح است اما چرا با اپدیدت سیستم عامل، برخی از ویژگی‌های قدیمی کند می‌شوند؟

برای این موضوع باید با برخی سازوکارهای مربوط به طراحی تراشه‌ها آشنا شوید.

شرکت اپل قبلا از تراشه‌های دیگر شرکت‌ها برای گوشی‌های خود استفاده می‌کرد اما در چند سال گذشته مدل اختصاصی خود را ساخته است که SoC نام دارد.

اما اگر شرکت‌ها تراشه‌های اختصاصی خود را هم داشته باشند، بازهم مشخص نیست ذائقه خریداران در آینده به کدام سو برود و در آینده چه بخواهند. یا اینکه کدام آپدیت با قطعه تولید شده قدیمی می‌تواند سازگاری داشته باشد.

شرکت‌های تولیدکننده تلفن همراه نسخه‌های جدید سیستم عامل را برای سازگاری با سخت‌افزارهای جدید طراحی می‌کنند تا مصرف‌کنندگانی که نسخه‌های آپدیت جدید شده را می‌خرند، بتوانند از قابلیت‌های جدید هم بهره ببرند. هرچند مصرف‌کنندگان به زودی متوجه می‌شوند که نسخه‌های قدیمی دیگر قابلیت‌های لازم را ندارند.

اینگونه راه‌حل‌ها به این معنی است که دستگاه‌های قدیمی‌تر با نصب نسخه جدید سیستم عامل حتی همان کارهایی که سال‌ها انجام می‌دادند را هم نمی‌توانند اجرا کنند.

اگرچه نسخه‌های جدید با هدف کند کردن دستگاه قدیمی نوشته نشده‌اند اما از آنجایی که برای دستگاه‌های تولید شده جدید طراحی شده‌اند، با سیستم عامل‌های قدیمی کندتر اجرا می‌شوند.

نمونه‌هایی از این موارد قبلا هم در مقالات بسیاری درباره کندی سیستم عامل‌های جدید روی دستگاه قدیمی با هدف اینکه شرکت درباره آن تصمیم بگیرد، منتشر شده بود.

حالا ممکن است از خود بپرسید، اگر قرار است با دانلود نسخه جدید سیستم عامل روی دستگاه‌های قدیمی سرعت گوشی کند شود اصلا چرا باید آپدیت کنیم؟

به این دلیل که مردم علاقه‌ای برای استفاده بلند مدت از ویژگی‌های قدیمی سیستم عامل‌ها ندارند. هرچند شرکت اپل اخیرا به کاربران این اجازه را داده تا نسخه‌های قدیمی سیستم عامل‌ها را بتوانند حفظ کنند اما معمولا علاقه کاربران بر این است که به سمت نسخه‌های جدید سوق پیدا کنند.

کسب درآمد اولویت شرکت‌هاست

حقیقت این است که تولیدکنندگان تلفن همراه برای کسب درآمد و فروش گوشی‌های جدید، راه و شیوه خود را دنبال می‌کنند. بنابراین درحالی‌که اغلب یک انتظار ضمنی از مصرف‌کنندگان وجود دارد که سازندگان متعهد به حفظ محصولات قدیمی باشند، همزمان شرکت‌ها هم در تلاش هستند تا برنامه‌های متناسب با دستگاه‌های جدید را بسازند و روانه بازار کنند.

در همین حال، شرکت‌های فناوری به اندازه کافی برای آموزش کاربران در باره  نحوه تنظیم تلفن همراه یا نحوه مدیریت نرم‌افزاری که ممکن است به کاهش سرعت تلفن کمک کند نیز کاری انجام نمی‌دهند. همچنین عوامل دیگری مانند مشکلات اتصال به شبکه مخصوصا زمانی که شبکه 3G قطع شود هم در این دسته جای می‌گیرند.

مرحله سخت اثبات

مساله دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که بسیار مشکل است تا نحوه تاثیر سیستم عامل جدید بر کندی گوشی را در دراز مدت اثبات کرد. همچنین به علت بسته بودن کدهای داخلی سیستم عامل، دیگران نمی‌توانند به راحتی آنها را باز کنند و متوجه روند تاثیرگذاری آن بشوند.

اما حتی اگر آنها قادر به این کار هم بشوند، باز هم دقیقا مشخص نیست که به‌روزرسانی سیستم باعث کندی شده یا اصلا یک مشکل از سوی شرکت سازنده تلفن همراه به شمار می‌رود؟

بنابراین سوال دیگر این است که آیا نوشتن کدهای جدید در سیستم عامل‌ها به تنهایی می‌تواند سرعت گوشی را کم کند و مثلا هر ۱۰ ثانیه گوشی نیم ساعت به استراحت برود یا خیر؟

پاسخ این سوال هم آسان نیست اگر چه اعتقاد ما بر این است که به ندرت این عامل می‌تواند دلیل اصلی باشد.

وارد این بازی‌ها نشوید

این موضوع به نحوه فروش محصولات از سوی سازندگان تلفن همراه هم باز می‌گردد. به هر حال این حق را هم بدهیم که شاید بهترین گزینه پیش روی آنها، ارائه به‌روزرسانی‌های سیستم‌عامل جدید است به گونه‌ای که با دستگاه‌های جدید سازگاری داشته باشد حتی اگر سبب کنار گذاشتن دستگاه‌های قدیمی شود. یعنی شاید سازندگان تلفن همراه عمدا سرعت گوشی‌ها را کاهش نمی‌دهند، اما آخرین نسخه را در اولویت قرار می‌دهند تا شما آن را بخرید.

در این بین، اگر عملکرد دستگاه شما کندتر شده و شما ناامید شده‌اید، بهترین راهکار این است که در برابر میل به ارتقای آن مقاومت کنید. یعنی اگر پیام‌هایی دریافت کردید که از شما می‌خواهند آخرین نسخه سیستم عامل را نصب کنید، می‌توانید آنها را نادیده بگیرید.

ممکن است به‌روزرسانی‌ها به صورت خودکارباشند که نتوانید از آنها اجتناب کنید، اما در بیشتر موارد، این به‌روزرسانی‌ها برای اهداف امنیتی هستند و تغییرات عمده یا ویژگی‌های جدیدی ارائه نمی‌کنند. پس می‌توانید تنها زمانی که این به‌روزرسانی‌های امنیتی متوقف شدند، آن وقت آن را ارتقا دهید. تا آن زمان، تلفنی که با سیستم عامل اصلی خود کار می‌کند، به احتمال زیاد برای مدت طولانی همچنان می‌تواند به خوبی کار کند.