برنده بحران کمبود تراشه در جهان صاحب قدرت عظیم نظامی خواهد شد

قرن نو – گروه فناوری اطلاعات: بدون شک تراشه‌ها یا همان چیپست‌های سیلیکونی نیرو محرکه جهان فناوری به شمار می‌روند اما از سال 2020 مجموعه‌ای از عوامل دست به دست هم داد تا صنعت تولید تراشه‌ها وارد بحران شود. هرچند شیوع ویران‌کننده ویروس کرونا و تعطیلی جهان همواره مشکل اصلی در این یک سال گذشته به شمار آمده است اما بحران جهانی کمبود تراشه علاوه بر کرونا عوامل دیگری هم دارد.

چرا این‌گونه شد؟

یکی از عوامل اساسی در این زمینه برنامه‌ریزی ضعیف شرکت‌های سازنده تراشه بود درحالی‌که صنایع دیگر برای جذب و سرمایه‌گذاری روی این صنعت حسابی برنامه‌ریزی کرده بودند. بنابراین در شرایطی که بحران‌های طبیعی هم وجود داشته، به نظر می‌رسد مساله کمبود جهانی تراشه پیچیده‌تر از آن است که فکرش را می‌کنید.

عوامل اساسی

با نگاهی به گذشته نمی‌توان به طور یقین یک یا دو عامل را برای کمبود جهانی تراشه در نظر گرفت چراکه مجموعه ای از بحران‌ها همزمان باعث بحران کمبود تراشه شد.

ماریو مورالس، مدیرعامل شرکت IDC که در زمینه تولید نیمه‌هادی‌ها فعالیت می‌کند، معتقد است مشکل نخست بی‌انگیزه بودن سازندگان تراشه بود که باعث شد به فکر تولید تراشه کافی برای شرکت‌های مادر و اصلی در جهان نباشند.

به گفته مورالس، امروزه کسی درباره آینده سرمایه‌گذاری روی فناوری‌های جدید نگرانی ندارد چراکه فناوری‌های امروزه نقش مهمی در بسیاری از صنایع دارند.

مورالس افزود: در روزهای ابتدایی همه‌گیری ویروس کرونا شرکت‌های اصلی تولیدکننده تراشه سفارش‌های بسیاری را از سراسر جهان و از زنجیره تولید کنار گذاشتند چراکه تامین‌کنندگان بازار خود را علی‌رغم شیوع کرونا در در آن زمان در وضعیت خوبی می‌دیدند.

اما با این حال عوامل کمبود تراشه در جهان به پیش‌تر از این ماجرا برمی‌گردد. در پاییز 2018، دولت وقت آمریکا تحریم‌هایی علیه چین اعمال کرد که باعث شد شرکت هوواوی به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تلفن همراه در چین سفارش‌های فوری بسیار زیادی را برای در اختیار گرفتن تراشه تا قبل از اعمال رسمی تحریم‌های آمریکا به شرکت‌های تولید‌کننده جهان ارسال کند.

به دنبال آن شرکت‌های های دیگر هم مانند اپل برای عقب نماندن از قافله، وارد این چرخه درخواست تراشه شدند و در همان زمان ویروس کرونا جهان را به طور کامل در بر گرفت.

هرچند برهمه روشن است که محدودیت‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا و قرنطینه‌های سراسری نقش مهمی در کمبود تراشه در جهان داشت اما این پایان ماجرا نبود و این بحران به سایر حوزه‌ها هم کشیده شد چراکه امروزه  بیشتر وسایل دارای باتری یا نیازمند برق همگی از فناوری‌های مرتبط با تولید تراشه بهره می‌گیرند.

در همین حال درخواست و سفارش‌ها برای خدمات کامپیوتری آنلاین یا دیگر صنایع موازی سربه فلک کشید و مصرف‌کنندگان مجبور به خرید وسایلی شدند که تا قبل از آن برای کار در خانه به آن‌ها نیازی نداشتند.

بنابراین باتوجه به اینکه گوشی‌های هوشمند همچنان محبوب‌ترین کالای الکترونیکی  در جهان هستند، سفارش‌ها همچنان افزایش می‌یافت و طولی نکشید که علاقه‌مندان بازار رمز ارزها و بازارگردان‌های مالی مرتبط هم مصرف پردازنده‌های گرافیکی را به اوج رساندند.

عوامل دیگر در بحران کمبود تراشه در جهان

شماری از عوامل دیگر و مرتبط با صنعت ساخت نیمه‌هادی‌ها هم در کمبود تراشه نقش داشتند. به عقیده کریگ بارت، از مدیران سابق شرکت اینتل، ریزپردازنده‌ها پیچیده‌ترین وسایل تولید شده به دست انسان هستند. مراحل تولید آن‌ها به حدی خاص است که اتاق‌هایی که ریزپردازنده‌ها در آن‌ها تولید می‌شوند از اتاق‌های جراحی بیمارستان هم باید تمیزتر نگه داشته شوند. در اتاق جراحی بیمارستان‌ها به طور معمول به ازای هر مترمکعب هوای آلوده 10 هزار ذره آلوده هوا وجود دارد درحالی که در اتاق تولید ریزپردازنده‌ها فقط می‌توان 10 ذره آلوده هوا در هر متر مکعب پیدا کرد.

بنابراین ساخت تراشه‌های سیلیکونی آسان نیست و فقط افراد ماهر با پشتیبانی تجهیزات ویژه می‌توانند این کار را انجام دهند. پس مشکل اصلی در چیست؟

علاوه بر سختی‌های ساخت یک ریزپردازنده، میلیاردها دلار برای تولید این قطعه الکترونیکی آن هم به مدت زیاد لازم است. حالا اگر در مسیر تولید به مشکل بزرگی بربخورید، به احتمال زیاد شکست می‌خورید و شرکت سازنده دیگری جای شما را می‌گیرد.

ساخت یک تراشه از صفر تا صد حدودا سه ماه طول می‌کشد و البته با ماشین‌های میلیون دلاری. همچنین برای ساخت یک تراشه از یک صفحه سیلیکونی و تبدیل آن به ترانزیستور کامپیوتر، تلفن همراه هوشمند یا هر وسیله دیگری،  به فلز آب شده، لیزر و چندین وسیله دیگر نیاز دارید.

علاوه بر این مشکلات کمبود برق بر اثر سیل و باران در ایالت تگزاس آمریکا که بیشتر تراشه‌های این کشور در آن ساخته و به تایوان منتقل می‌شوند، در کمبود تراشه در جهان تاثیر داشتند.

شرکت TSMC که بزرگترین تولیدکننده تراشه در جهان است هم به خاطر دستور دولت  مجبور شد استفاده از آب (عنصر مهم در تولید تراشه‌ها) را قطع کند. تایوان هم که 60 درصد بازار جهانی تراشه‌ها را تامین می‌کند، نتوانست در آن زمان همه سفارش‌ها را پاسخ دهد.

کدام صنایع بیسترین ضرر را دیده‌اند؟

صنایع خودروسازی بیش از یک سال است با کمبود تراشه و مشکل تامین قطعات الکترونیکی خودروها دست و پنجه نرم می‌کنند و ممکن است شرایط بدتر از این هم بشود. این درحالی است که موج جدید همه‌گیری کووید 19 در جنوب شرقی آسیا، که بیشتر خودروسازان آمریکایی در آن فعالیت دارند هم می‌‌تواند صنعت خودروسازی را در سال آینده دچار بحران شدیدتری کند.

تولید خودرو در کشورهایی همچون ویتنام و مالزی هم به دلیل شیوع کرونا آسیب شدیدی دید، اما خودروسازان آمریکایی روی کشورهایی که بیشترین خط تولید آمریکا در آن قرار دارند، حساب ویژه‌ای باز کردند چرا که در آمریکا تولیدکنندگان بومی تراشه فقط پاسخگوی 5/12 درصد نیاز بازار هستند.

 دیگر صنعت آسیب خورده از این اتفاق تولید لوازم الکترونیکی مصرفی است. برای مثال شرکت «هان های پریسشن»، از شرکت‌های تامین‌کننده قطعات برای محصولات شرکت اپل اعلام کرد: در بحران کمبود تراشه 10 درصد صادرات آن کم شده است.

شرکت شیائومی هم اعلام کرد به دنبال کمبود جهانی تراشه مجبور شده است قیمت محصولات خود را افزایش دهد.

در همین حال تولید لپ‌تاپ و تبلت‌های اپل هم از آسیب‌های این بحران در امان نماندند و در ماه مارس سال جاری میلادی شرکت سامسونگ نیز اعلام کرد: تولید گوشی سری گلکسی این شرکت به دلیل کمبود جهانی تراشه به تعویق افتاده است.

آخرین داده‌ها نشان می‌دهد فروش تلفن‌های همراه هوشمند شش درصد در سال جاری کاهش یافته است و این موضوع به دلیل مشکلات تولید و در مواردی تعطیلی برخی واحدهای سازنده بوده است. در همین حال شرکت‌های تولیدکننده تلفن همراه درحال افزایش قیمت گوشی‌ها هستند تا از حجم سفارش‌ها کم شود و باید دید در سال آینده قیمت‌های نهایی تلفن‌های همراه چقدر افزایش می‌یابد.

با اینکه سازندگان تلفن همراه مانند سامسونگ و اپل که از بحران کمبود ریزپردازنده‌ها فعلا جان سالم به در برده‌اند اما آسیب و بحران زودهنگام به شرکت‌های خودروسازی رسید و البته صنایع خودروسازی برای خروج از بحران دست به کار شدند و همچنان درحال تلاش برای خروج از این بحران هستند.

به گفته لید سید آلم، مدیر شرکت تولید قطعات الکترونیکی AGS، شرکت‌های تولیدکننده تلفن همراه از انبارهای تولید تراشه توسط شرکت‌های خودروسازی استفاده کردند که باعث شد شرکت‌های خودرویی هنگام افزایش تقاضا برای خودرو محبور شدند قیمت خودروها را افزایش دهند.

در همین حال که صنعت خودروسازی در حال جبران کمبود ذخیره تراشه است، رقابت شدیدی برای تامین نیمه‌هادی‌ها شکل گرفته است و این هم خود باعث سختی در تامین تراشه تلفن‌های همراه شده است.

باتوجه به کمبود تقاضا در این زمینه و افزایش تقاضای مصرف‌کننده‌ها، سه ماهه اول 2021 افزایش فروش گوشی‌های همراه به میزان 26 درصد را شاهد بودیم و سازندگان تراشه دیگر نمی‌توانند به تقاضای مصرف‌کننده‌ها تا آخر سال پاسخ دهند.

تاثیر بر قیمت‌ها

علاوه بر افزایش قیمت تلفن‌های همراه، محصولات دیگر هم به دلیل کمبود تراشه افزایش قیمت‌های چشم‌گیری داشته‌اند.

قیمت پردازنده‌های گرافیکی و پردازنده‌های مرکزی هم از زمان شروع کمبود جهانی تراشه به‌طور سرسام‌آوری افزایش یافته است و به گفته کارشناسان حتی قیمت پردازنده‌های مرکزی تا 50 درصد بیشتر از قیمت مصوب و اولیه شرکت‌‌ها در برخی بازارها به فروش می‌رسد.به‌طوری‌که فقط در ماه مارس تا می 2021 قیمت پردازنده‌‌های گرافیکی مانند  NVIDIA  و RTX چهارده درصد افزایش یافت.

با این حال سه عامل اصلی وجود دارد که باعث افزایش قیمت این پردازنده‌های گرافیکی شده است: دلالان قطعات الکترونیکی، مشکلات زنجیره تامین و توزیع‌کنندگانی که به دنبال سود خود هستند.

هدف اصلی شرکت‌های سازنده جلوگیری از فعالیت دلالان بازارهای پردازنده‌ها است که به قیمت مصوب می‌خرند و پس از آن بازارها را به آشوب گرانی می‌‌کشانند.

اگرچه شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا قیمت پردازنده‌های گرافیگی و مرکزی را کنترل کنند اما توزیع‌کننده‌ها کم و بیش خرده‌فروشان را مجاب می‌کنند تا محصولات‌شان را خریداری کنند. به عبارت دیگر از خرده‌فروشان می‌خواهند در صورت تمایل برای خرید پردازنده لازم است تا سایر محصولات را هم بخرند. در عوض خرده‌فروشان هم قیمت پردازنده‌ها را افزایش می‌دهند تا ضرر قبلی را جبران کنند. گاهی اوقات هم خرده‌فروشان به مصرف‌کنندگان فشار می‌آورند تا به ازای خرید محصولات دیگر صاحب قطعه موردنظر شوند. با این روند البته آنچه به جا می‌ماند بحران کمبود تراشه است.

داستان اما همچنان ادامه دارد. کارخانه‌های تولید قطعات الکترونیکی توانایی محدودی برای تولید و عرشه تراشه دارند. شرکت سازنده ریزپردازنده سامسونگ در تایوان (TSMC) که بخش عمده‌ای از نیاز شرکت‌های بزرگ گرافیکی مانند Nvidia و AMD را تامین می‌کند، دیگر توان تولید پردازنده‌های گرافیکی را ندارد.

علاوه بر این مشکلات همچنان درباره تامین مواد اولیه و ضروری مانند حافظه‌های GDDR وجود دارند. به همین دلیل است که پردازنده‌‌های گرافیکی قیمت‌های بسیار زیادی پیدا کرده‌اند.

بازارهای جمعه سیاه و عید کریسمس

تعطیلات به سرعت نزدیک می‌شوند و بحران کمبود تراشه هم در این مدت همچنان بخشی از ماجرا خواهد بود. به طور دقیق نمی‌توان پیش‌بینی کرد در آینده چه اتفاقی برای محصولات آنلاین در ایام بازار سیاه اتفاق می‌افتد اما راه‌هایی وجود دارد تا بتوان برای حل مشکلات از آنها بهره برد.

باتوجه به شیوع کرونا در جنوب شرق آسیا که بسیاری از شرکت‌های مطرح جهان در آن فعالیت دارند، انتظار می‌رود که انبارها ظرفیت بیشتری در مقایسه با سال گذشته داشته باشند.

البته افزایش قیمت‌ها باتوجه به کمبود نیروی کار، کمبود منابع مالی و طولانی شدن زمان بارگیری و صادرات محصولات نیز وجود دارد.

کارشناسان علاوه براین پیش‌بینی می‌کنند قیمت‌ها تا سال 2021 همچنان صعودی خواهد بود و باتوجه به اینکه حراج‌هایی هم در پیش است، خرده فروشان هم به دنبال تنظیم مجدد قیمت‌ها هستند.

کریسمس هم احتمالا تحت تاثیر این اتفاقات قرار خواهد گرفت. به دلیل اینکه بازار خرده‌فروشان هم با کمبود تامین اسباب‌بازی‌های کودکان مخصوصا اسباب‌بازی‌های الکترونیکی مواجه خواهند شد.

به گفته لیو نلسون، مدیر شرکت ساخت اسباب بازی Sky Castle Toys، در کنار کمبود تراشه در جهان، شرکت‌های سازنده اسباب‌بازی هم مانند صنعت خودروسازی، تلفن همراه و ماشین‌های شست و شو در صف بلاتکلیف‌ها قرار خواهند گرفت.

برای اینکه از افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها درست قبل از عید کریسمس در امان بمانید باید خرید را از الان شروع کنید. هر چه زودتر بهتر. مخصوصا برای خرید محصولاتی که یک نوع تراشه سیلیکونی برای کار در خود دارند.

چه صنایع دیگری از این بحران آسیب دیده‌اند؟

بر اساس آخرین گزارش‌ها کمبود جهانی تراشه 169 صنعت گوناگون را با بحران مواجهه کرده است. هر صنعتی که حداقل یک درصد از درآمد خود را از فروش تراشه‌های نیمه‌هادی به دست می‌آورد، از آسیب در امان نمانده است. در این بین صنعت خودروسازی که تقریبا پنج درصد درآمدش روی صنعت تراشه سوار شده، بیشترین آسیب را دیده است.

صنعت دیگری که آسیب جدی دیده است، صنعت ارتباطات راه دور یا مخابرات است. شرکت‌های تامین‌کننده ارتباطات راه دور از زمان شروع بحران کمبود تراشه همانند صنایع توزیع اینترنتی و ارتباطات ماهواره‌ای و پخش سراسری به دلیل عدم توانایی در پاسخ‌گویی به نیاز مشتری با بحران مواجه شده‌اند.

در بخش تجارت جهانی، تامین‌کنندگان تبلیغات هم ضربه اساسی خورده‌اند چراکه به دلیل نواقص پیش آمده در زنجیره تامین نتوانستند پاسخ‌گوی نیاز همه مشتریان در سراسر جهان باشند.

شرکت‌های اجاره‌دهنده ماشین هم مجبور شدند برای اولین بار در 68 سال گذشته قیمت‌ها را ویژه افزایش دهند و در سال 2021 شاهد افزایش قیمت تقریبا 10 درصدی خدمات آن‌ها بودیم.

چه موقع بحران کمبود تراشه در جهان تمام می‌شود؟

درحالی‌که بسیاری پیش‌بینی می‌کنند بحران کمبود جهانی تراشه در سال 2022 به پایان می‌رسد، پات گلسینگر، مدیر اجرایی شرکت اینتل معتقد است این بحران تا سال 2023 ادامه دارد. گلسینگر در مصاحبه با شبکه CNBC گفت: ما تازه وارد بدترین شرایط آن شده‌ایم و تا سال 2023 بعید است شاهد تامین کامل زنجیره عرضه و تقاضا در این زمینه باشیم.

در عین حال لیسا سو، مدیر شرکت AMD هم معتقد است که این بحران بالاخره در سال 2022 به پایان می‌رسد. او می‌گوید تولید احتمالا به سختی انجام خواهد شد اما سال آینده اوضاع بهتر می‌شود البته نه اینکه تصور کنیم همه چیز فوری به روال عادی گذشته برگردد اما کم کم با ورود تولیدکننده‌های دیگر به بازار اوضاع بهبود می‌یابد.

مدیر شرکت AMD افزود: موضوع مهم تناسب بین محصولات است یعنی ممکن است تا آن موقع پردازنده‌ها را به میزان کافی داشته باشیم اما از طرفی صنعت صفحه نمایش‌‌ها همچنان در بحران باشد یا مثلا ارتباطات بی‌سیم. در این اوضاع شرکت‌های تامین‌کننده داده هم با کمبود تراشه و مشکلات ناشی از اتصال اینترنت مواجهه هستند.

یکی از راه‌هایی که می‌تواند بحران کمبود تراشه را زودتر پایان دهد، استفاده از اینترنت اشیا است. فناوری اینترنت اشیا (IoT) می‌تواند داده‌ها را جمع‌آوری کند و هنگام مواجهه با بحران کمبود تراشه آن‌ ها را در اختیار شرکت‌ها قرار دهد. برای این کار یک شرکت تولیدکننده تراشه که دسترسی عالی به تجهیزات اتصال اینترنت در اختیار دارد می‌تواند به تمام اعضای تیم تولیدش اجازه دهد تا با دریافت اطلاعات لازم از هدر رفت زمان برای تولید محصولات جلوگیری کند و کیفیت کار هم به دنبال آن افزایش یابد.

اختراعات نسل جدید مانند پلتفرم‌های نیمه‌هادی GaN هم می‌توانند نقش مهمی ایفا کند. برخی از آنها فناوری‌های مانند 3x lighter، 3x smaller یا 3x faster charging هستند که با همدیگر می‌توانند حدود 40 درصد مصرف بهینه انرژی را به همراه داشته باشند.

علاوه بر این تغییر پایگاه‌های زنجیره تامین هم می‌‌توانند برای جبران کمبود تراشه در آینده یا جلوگیری از وقوع آن موثر باشند. ارتباطات جدید و موثر با توزیع‌کنندگان، تجار و فروشنده‌های دیگر هم می‌تواند برای ارائه تراشه‌ها در زمان مناسب موثر باشد.

آینده صنعت تولید تراشه به کدام سو می رود؟

در سال‌های آینده، فناوری ساخت تراشه‌های میلیمتری متنوع‌تر خواهند شد و تراشه‌های نسل جدید 300 میلیمتری وارد دنیای جدید می‌شوند.

به دلیل اینکه تراشه‌های فعلی در دسته‌های کمتری قرار دارند، باعث طولانی‌تر شدن بحران کمبود تراشه می‌شوند درحالی‌که کارخانه‌های تولید تراشه 200 میلی‌متری و 300 میلی‌متری می‌تواند تا حدودی نجات‌دهنده باشد.

در سال 2020، تعداد شرکت‌های سازنده تراشه 200 میلی‌متری 212 عدد بود که پیش‌بینی می‌شود در سال 2022 به 222 عدد افزایش یابند. علاوه بر این تعداد شرکت‌های تولیدکننده تراشه 300 میلی‌متری 129 عدد بود که قرار است تا سال 2022 به 149 شرکت برسد. البته این افزایش شمار شرکت‌ها در سال‌های آینده هم ادامه خواهد داشت.

هرچند اگر طرح جدید دولت آمریکا به ارزش 52 میلیارد دلار از سوی کنگره آمریکا تصویب شود، می‌تواند منبع قابل توجهی برای شرکت‌های سازنده تراشه در این کشور باشد اما با وجود جنگ تجاری بین چین و آمریکا به نظر می‌رسد صنعت تراشه‌های نیمه‌هادی همچنان در خطر هستند.

همانطور که در سپتامبر 2020، دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریک تحریم‌هایی علیه بزرگترین شرکت سازنده تراشه‌ها در چین (SMIC) وضع کرد که باعث شد پکن برای تامین قطعات در سراسر جهان با مشکلاتی مواجهه شود، همین امر باعث کاهش واردات محصولات چینی به آمریکا و دیگر نقاط جهان شد.

تاثیر صنعت تراشه‌ها بر امنیت ملی کشورها چیست؟

مت هایدسن، معاون سابق دپارتمان امنیت سایبری در اداره امنیت ملی آمریکا در مصاحبه با خبرگزاری کیتو گفت: کمبود تراشه در جهان چالشی برای زنجیره تامین به شمار می‌رود که می‌تواند روی امنیت ملی کشورها هم تاثیر بگذارد.

به گفته هایدسن، سیستم‌های اطلاعاتی، امنیت دفاعی و بخش فناوری اطلاعات و امنیت آمریکا همه برای تامین امنیت ملی این کشور مورد استفاده قرار می‌گیرند و به همین خاطر برنامه دولت آمریکا این است تا با صادرات تراشه در 200 روز آینده، مشکلات عمده حوزه مصرف مشتریان و تولیدکنندگان در سراسر جهان را به طور چشم‌گیری کاهش دهد.

در همین حال شبکه فاکس نیوز آمریکا هم به نقل از یک منبع ناشناس گزارش داد که هر کشوری که رقابت بر سر نسل آینده تراشه‌ها را ببرد در آینده صاحب قدرت عظیم نظامی، اقتصادی و حاکم بر فضای ژئوپلتیکی خواهد بود.

البته مسئله تایوان و احتمال اقدام نظامی پکن برای کنترل بر این جزیره جدا افتاده هم مطرح است که بزرگ‌ترین کارخانه‌های سازنده تراشه در آن راه‌اندازی شده‌اند و 63 درصد از تمام تولید آسیا در این زمینه در منطقه تایوان قرار دارد. بنابراین اگر چین بتواند با عملیات نظامی مساله جدایی منطقه تایوان را برای همیشه خاتمه دهد، آینده صنعت مدرن دنیا را هم از آن خود خواهد کرد.

در آینده شاهد چه اتفاقاتی هستیم؟

حدودا یک سالی از شروع بحران کمبود تراشه در جهان می‌گذرد و شرکت‌های زیادی در سراسر جهان از این اتفاق آسیب جدی دیده‌اند و همچنان تا هفته‌ها و ماه‌های آینده ادامه دارد.

هرچند که پیش‌بینی نشده است که تا شروع سال 2022 جهان خشکسالی یا بلای طبیعی آنچنانی به خود ببیند اما وضعیت فعلی نشان می‌دهد که بعید است تا پایان سال آینده شرایط به حالت گذشته و نرمال خود برگردد.

راهکارهایی البته وجود دارند که می‌توانند برای کم کردن اثر این بحران مفید باشند و شرکت‌ها و صنایع مختلف را از غرق شدن بیشتر نجات دهند و البته این راهکارها هم در مرحله پیشنهاد قرار دارند.

ما دقیقا نمی‌دانیم چه اتفاقی در آینده خواهد افتاد و البته بالاخره بحران کمبود تراشه پایان می‌یابد. فقط می‌دانیم که از ابتدا کسی پیش‌بینی نمی‌کرد این بحران تا این اندازه جدی باشد و به طول بیانجامد.