این 18 نفر قرار است گلوی اینترنت را فشار دهند؟

قرن نو - گروه سیاسی: از میان 208 نماینده حاضر در مجلس 121 نماینده به این طرح رای مثبت دادند.

نمایندگان پیش از این هم با بررسی این طرح طبق اصل 85 قانون اساسی موافقت کرده بودند، بنابراین طرح مذکور بعد از تصویب در کمیسیون فرهنگی بررسی شده و بدون ارجاع به صحن علنی مجلس به شورای نگهبان ارسال و در صورت تائید، به صورت آزمایشی اجرا خواهد شد.

براساس این طرح به شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌هایی چون اینستاگرام، چهار ماه مهلت داده می‌شود تا در ایران نماینده رسمی معرفی کنند و در غیر این صورت، براساس ماده ۱۷ طرح «صیانت» ، سرعت آن‌ها به‌اندازه‌ای کاهش می‌یابد که عملا امکان استفاده از آن‌ها غیرممکن خواهد بود.

تصویب این طرح با واکنش‌های انتقادی گسترده‌ای روبه‌رو شده حتی از ۱۵ تیر ماه امسال، کارزاری در مخالفت با تصویب این طرح شکل گرفت و نامه‌های مخالفت با این طرح خطاب به قالیباف، رئیس مجلس نوشته شد که تاکنون دست‌کم از سوی نیم میلیون کاربر فضای مجازی امضا شده است.

نگاهی به مخالفت‌ها

مخالفت‌ها و انتقادات بسیاری نسبت به این طرح وجود دارد و منتقدین می‌گویند که سروسامان‌دهی فضای مجازی موضوعی نیست که با این روش به سرعت انجام شود و تنها تصویب رساندن این طرح به شکل یاد شده،  می‌تواند باعث افزایش نگرانی‌ها شده و مقبولیت آن در اجتماع را کاهش دهد.

این گروه تاکید دارند حتی بررسی اصل 85 شدن این طرح پشت درهای بسته انجام شد که این امر خود موجب افزایش ابهامات شده و دود حاصل از این گونه طرح‌ها در آینده نه تنها به چشم مردم می‌رود بلکه در مسیر پیش روی دولت سیزدهم موانع بسیار ایجاد می‌کند.

از جمله «حسن محمدیاری» نماینده مردم تالش در مخالفت با این طرح گفت: ما به عنوان نمایندگان مجلس اگر به دنبال حفظ حقوق مردم هستیم باید دغدغه‌های آن‌ها را لحاظ کنیم.

وی افزود: طرح، پلتفرم‌هایی را اعلام کرده و گفته اگر ظرف چهار ماه دفاتر آن‌ها در کشور راه نیفتد فیلتر می‌شوند. اگر فیلتر شود و جایگزین نداشته باشد، مردم آسیب خواهند دید. وقتی نمی‌توانیم کاری برای مردم ایجاد کنیم؛ چرا بستر خوداشتغالی را از آن‌ها بگیریم؟

جلال محمودزاده عضو کمیسیون کشاورزی مجلس و نماینده مهاباد نیز در این باره گفت: در شرایطی که مردم با مشکلات جدی اقتصادی مواجه هستند چه ضرورتی دارد که طرحی برای محدودسازی فضای مجازی تعبیه شود.

معین‌الدین سعیدی، نماینده چابهار نیز ضمن عذرخواهی از مردم ایران گفت: "امروز روز تلخی برای مجلس بود؛ مجلسی که برای آب خوزستان و سیستان و بلوچستان و کرونای سیستان و بلوچستان و گلستان و مشکل واکسیناسیون جلسه غیررسمی نداشت، برای بحث طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی هم جلسه غیر علنی تشکیل داد و هم متاسفانه بررسی این موضوع را به ماده ۸۵ ارجاع داد آن هم در شرایطی که ایرادات اساسی به آن وارد بود. "

سیدحسن خمینی نیز در واکنش به این طرح گفت: بزرگ‌ترین شرط توفیق یک قانون آن است که عموم مردم آن را یک «هنجار لازم» بدانند؛ در غیر این صورت جامعه آن را «تحمیل غیر لازم» می‌داند.

محسن رضایی نیز در توئیتی نوشت: مردم عزیز ایران حق دارند بپرسند در حالی که جامعه با انواع مشکلات و مصائب اقتصادی مواجه هست، تصویب طرح موسوم به صیانت از حقوق کاربران اینترنت، چه ضرورتی داشته است؟

روشی چینی

برخی نیز بر این باورند که هدف از این طرح آزمایشی، محدود کردن پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی به ویژه شبکه اینستاگرام در ایران است که به‌دلیل فیلتر نبودن، به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سازمان  «گزارشگران بدون مرز» نیز این طرح را برگرفته از روش «سانسور در چین» خواند.

حالا سوال این است که چرا این طرح به کمسیون فرهنگی سپرده شده است. طرحی که در حوزه فضای مجازی تدوین شده و آثار آن در کسب و کار مردم و شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها تاثیرگذار است، چرا در کمیسیون فرهنگی مطرح شده، در حالی که این طرح باید در کمیسیون اقتصادی، صنایع و کارگروه‌های مرتبط با فناوری اطلاعات طرح می‌شد.

این کمیسیون خود طراح اصلی این طرح بوده و احتمالا خیلی زود آن را تایید و اجرا میکند؛ همراه بودن فضای فکری کمیسیون فرهنگی با طراحان طرح نیز موجب شده که طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی در دستور کار کمیسیون فرهنگی قرار گیرد.

اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس و گرایش های سیاسی آنان

چرا طرح صیانت به کمیسیون فرهنگی سپرده شد؟

طراحی این طرح در پشت پرده بدون توجه واقعیت‌های امروز جامعه حاصل رقابتی سیاسی بود. حالا مردم در فضای مجازی می‌گویند بایستی این طرح را با عنوان "حمایت یا صیانت از پایداری‌ها " نامگذاری کرد نه حمایت مردم و کاربران فضای مجازی ".

همین پشت پرده است که مشخص می‌کند چرا بایستی کمیسیون فرهنگی مجلس به این ترتیب در این طرح تصمیم بگیرد.