نپیوستن به انقلاب خودروهای برقی چه عواقبی برای کشورهای در حال توسعه دارد؟

قرن نو ـ گروه اقتصادی ـ نگار علی: برآوردهای صورت‌گرفته حاکی از آن است که تعداد خودروهای برقی در چهار سال اخیر بیش از چهل درصد افزایش یافته و در سال 2020 به ده میلیون دستگاه رسیده است و به گفته کارشناسان اگر این روند ادامه پیدا کند خودروهای برقی شصت درصد بازار خودرو را تا سال 2040 در دست خواهند گرفت و تا سال 2050 نیز این عدد به نود درصد خواهد رسید.

پذیرش خودروهای برقی در دهه گذشته پیشرفت چشمگیری کرده و طبق گزارش مجمع جهانی اقتصاد با همکاری استاتیستا، فروش جهانی خودروهای برقی تقریباً هر سال در دهه گذشته سی درصد افزایش یافته است.

پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی حاکی از افزایش تعداد خودروهای برقی به 330 میلیون دستگاه تا سال 2040 است

باوجوداین، پذیرش خودروهای الکتریکی در اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه ده‌ها سال دیرتر از کشورهای توسعه‌یافته اتفاق خواهد افتاد و این امر سقوط تقاضای جهانی نفت را به تأخیر خواهد انداخت و ازطرف‌دیگر آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی کرده است که در دهه‌های آینده روند تقاضا برای این طلای سیاه همچنان صعودی خواهد بود و این امر کاهش تقاضا برای نفت در اقتصادهای توسعه‌یافته را جبران خواهد کرد.

اژدهای زرد بازار خودروهای برقی را نیز قبضه کرده است

چین با داشتن 4.5 میلیون دستگاه خودرو برقی بزرگ‌‌ترین بازار این خودرو را در اختیار دارد؛ اگرچه همه‌گیری کرونا در سال‌های اخیر تقاضا برای خودرو در سراسر جهان را کاهش داده؛ اما بازار خودروهای برقی در بسیاری از کشورها ازجمله کشورهای در حال توسعه به‌سرعت در حال رشد است.

بازارهای نوظهور نشان داده‌اند که می‌توانند پیشگامان صنعت خودروهای برقی نیز باشند. میانگین قیمت خودروهای برقی در چین در سال‌های اخیر کاهش نیز یافته است؛ زیرا بازار خودروهای برقی در این کشور رقابتی است و بسیاری از مارک‌ها برای تسلط بر این بازار با یکدیگر در رقابت‌اند.

درحال‌حاضر بیش از چهارصد شرکت وارد تجارت خودروهای برقی در چین شده‌اند و به‌نحوی یادآور روزهای اولیه صنعت خودروهای برقی در ایالات متحده آمریکا است، یعنی زمانی‌که صدها شرکت قبل از ظهور غول‌هایی مانند کرایسلر و فورد برای تصاحب این بازار با یکدیگر رقابت می‌کردند.

قیمت بالای خودروهای برقی دیگر معضل نیست

هزینه خرید و نگهداری خودروهای برقی نیز به طور مداوم در حال کاهش است؛ زیرا هزینه خرید و نگهداری باتری در حال کاهش است و درحال‌حاضر خرید و نگهداری خودروهای برقی با وسایل نقلیه موتوری قابل‌مقایسه شده است.

درحال‌حاضر ارزان‌ترین خودروی برقی موجود در بازار که توسط کمپانی چینی سایک موتور ساخته شده خودرو تسلا مدل 3 را پشت‌سر گذاشته و به پرفروش‌ترین خودرو برقی ساخته‌شده تبدیل شده است.

رقابت شدید برای بازار خودروهای برقی باعث کاهش بیشتر هزینه‌ها، افزایش کیفیت و پیشرفت فناوری می‌شود و نه‌تنها به نفع مصرف‌کنندگان بلکه سرعت انتقال انرژی را نیز افزایش می‌دهد و همچنین موانع اصلی پذیرش آنها مانند تأمین زیرساخت، تولید برق و برد کوتاه در حال برطرف شدن است و درحال‌حاضر بازار شاهد ایستگاه‌های شارژ بیشتر، افزایش تولید انرژی‌های تجدیدپذیر، بهبود عملکرد باتری و نوآوری‌های مداوم است.

اما تکیه بر نیروهای بازار کافی نیست و مقررات جدید به تسریع انتقال انرژی کمک می‌کند؛ قوانین مرتبط با انتشار گازهای گلخانه‌ای اتحادیه اروپا که در سال 2025 اجرایی می‌شود می‌تواند چشم‌اندازهای بازار را کاملاً تغییر دهد و شرکت‌های تولیدکننده وسایل نقلیه موتوری را ملزم به استفاده از فناوری‌های نوین و تولید بیشتر خودروهای برقی کند.

منافع کشورهای در حال توسعه در پس پرده انقلاب خودروهای برقی

کشورهای در حال توسعه که به انقلاب الکتریکی ملحق می‌شوند، منافع کلان اقتصادی قابل‌توجهی را دراین‌راستا به دست می‌آورند؛ محصولات نفتی تصفیه‌شده عمدتاً بنزین، بیشترین سهم واردات را در اکثر کشورهای آفریقایی حتی در میان صادرکنندگان عمده نفت مانند نیجریه در اختیار دارد و تصویب سریع خودروهای برقی که نیاز به تعمیر و نگهداری و قطعات یدکی کمتری دارند، همراه با شبکه برق معتبرتر براساس تجدیدپذیرها منجر به حفظ منابع ارزی ارزشمند در زمان افزایش بدهی‌های خارجی خواهد شد.

درهمین‌حال کشورهایی که برنامه‌ریزی کافی برای تأمین زیرساخت و تولید خودروهای برقی را انجام نمی‌دهند با خطرات منسوخ شدن ناوگان حمل‌ونقل شخصی و عمومی مواجه هستند؛ زیرا تولیدکنندگان اصلی خودرو تولید قطعات برخی از انواع خودروهای بنزینی را متوقف خواهند کرد و ناوگان حمل‌ونقل روزبه‌روز فرسوده خواهد شد.

با توجه به هزینه‌های هنگفت گرمایش زمین حتی امروزه تشویق کشورهای در حال توسعه برای پیوستن به انقلاب خودروهای برقی می‌تواند منافع عظیمی برای جهان به همراه داشته باشد؛ کشورهای در حال توسعه نمی‌توانند انتقال انرژی و انقلاب حمل‌ونقل را نادیده بگیرند و آنها باید این را به عنوان فرصتی برای ایجاد قابلیت‌های جدید و تنوع در بخش‌های جدید تلقی کنند.

هزینه‌های اضافی مورد نیاز برای پذیرش سریع خودروهای برقی در مقایسه با هزینه‌های اقتصادی و انسانی امواج گرما، آتش‌سوزی‌های جنگلی، جنگل‌زدایی، آلودگی و کاهش تنوع زیستی بسیار ناچیز است.

کدام کشورها پرچمدار استفاده از خودروهای برقی هستند؟

نروژ با 75 درصد سهم خودروهای برقی همچنان در صدر قرار دارد و ایسلند، سوئد و فنلاند نیز در میان پنج کشور برتر در این حوزه ایستاده‌اند؛ در نروژ مالک خودروهای برقی از پرداخت مالیات معاف است و چین که از نظر تعداد دستگاه‌های فروخته‌شده بزرگ‌ترین بازار خودروهای برقی را در اختیار دارد اما به دلیل سهم 6.2 درصدی فروش خودروهای برقی در میان ده کشور برتر جایی ندارد.

5965