دنیا در حال گذر به سمتِ تحول دیجیتالِ گسترده در همه جنبه‌های زندگی است. دیجیتالی شدن به عنوان یک مفهوم، اشاره دارد به بهره‌گیری از فناوری‌ها و فرایندهای دیجیتال جهت ایجاد و خلق فرصت‌های بهتر برای کسب‌وکارها و شرکت‌ها. شرکت‌های دیجیتال در دوره کنونی، ازجمله شرکت‌های فعال در آموزش دیجیتال، تجارت الکترونیک، دیجیتال مارکتینگ و غیره سهم عمده‌ای از سناریوهای فعلی کسب‌وکار را شکل داده‌اند و یکی از سریع‌ترین رشدها را دارا هستند.
فرایند تحول دیجیتال، تا حدی شبیه تحولِ روان‌شناختی است. به‌بیان‌دیگر، فرایند دیجیتالی شدن دربرگیرنده مجموعه‌ای از مؤلفه‌های روان‌شناختی ازجمله انگیزه‌های تسهیل‌کننده‌ی پذیرشِ دیجیتال، نگرش مقاومت در برابر فناوری، گشوده بودن و داشتن ذهنیت باز در مقابلِ تغییر، خودباوری و خودکارآمدی و غیره است. این یکی از دلایلی است که چرا روان‌شناسی تبدیل به یکی از حوزه‌ها و رشته‌های مورد علاقه شرکت‌های دیجیتال شده و آنها در جست‌وجوی آموزش روان‌شناسی و به‌کارگیری متخصصان این حوزه هستند.
در اینجا به اختصار به ده دلیل مهم که رازِ محبوبیت و مقبولیت روان‌شناسی در شرکت‌های دیجیتال است می‌پردازیم:
1. دانش روان‌شناسی به ایجاد مهارتِ تفکر انتقادی که برای هدایت دنیای داده و فناوری امروز ضروری است، کمک می‌کند. به‌بیان‌دیگر، ازآنجاکه روان‌شناسی به عنوان یک رشته، مُحرّکِ تقویت ِمهارت‌های تفکر انتقادی، مهارت حل مسئله، تأمل در خود و خودآگاهی بیشتر است، بنابراین دانش روان‌شناسی، افراد را توانمند می‌کند که به شکلی مؤثرتر با پیچیدگی‌ها و چالش‌های روزافزون دنیای دیجیتال مواجه شوند؛ به‌ویژه در عصر کلان داده و هوش مصنوعی و شبکه‌های اجتماعی و حریم خصوصی و امنیت داده‌ه
2. داشتن پیش‌زمینه و دانش قبلی در روان‌شناسی، تسهیل‌کننده درک نحوه تعامل و رابطه انسان با تکنولوژی است؛
3. روان‌شناسی می‌تواند درک عمیق‌تری، از سَبک یا الگوهای یادگیری به کمک فناوری، در اختیار ما قرار دهد. درحال‌حاضر، هزاران استارت‌آپ در حوزه آموزش مبتنی‌بر فناوری (EdTech)، در دنیا فعال هستند و به‌ویژه در دوره همه‌گیری اخیر، شاهد تاب‌آوری و سودمندی این نحوه‌ی یادگیری و آموزش بوده‌ایم. همچنین پلتفرم‌های ارائه‌دهنده دوره‌ها و مدارک آنلاین، درحال افزایش است که ترکیبی از آموزش سنتی و مِتُدهای آموزش مدرن را در خود دارند. روان‌شناسی می‌تواند در شناسایی، درک و مقایسه نقشِ هر فناوری، در سبک و الگوهای یادگیری دانش‌آموزان و دانشجویان سودمند باشد؛
4. دانش روان‌شناسی می‌تواند در نگاشتِ انگیزه‌ها و ترجیحات مشتریان و گزینه‌های خریدِ پیش‌روی آنها، مفید باشد؛ به‌ویژه، در تشویق مصرف‌کنندگان به تغییر جهت، از خریدهای سنتی به خرید آنلاین و در طراحی محصولات و نحوه نمایش آنها و اطلاعات محصولات و خدمات؛
5. روان‌شناسی می‌تواند در تشخیص و تفسیر سوگیری‌ها (بایاس‌های) عملکردِ هوش مصنوعی مفید باشد و به‌علاوه می‌تواند در مورد چگونگی ایجاد هماهنگی بهتر بین تفکر انسانی و سیستم‌های هوش مصنوعی (AI)، ورودی‌هایی در اختیار قرار دهد؛
6. روان‌شناسی حاصل و برخاسته از دیدگاه‌های بین‌فرهنگی و فرهنگ‌های متنوع است. مفاهیم روان‌شناسی اغلب ریشه در حوزه‌های مطالعاتی متنوع مانند روان‌شناسی شناختی، جامعه‌شناسی، فلسفه، انسان‌شناسی، علوم سیاسی و اقتصاد دارد و ازآنجاکه ما در جوامعی، از لحاظِ اجتماعی پیچیده و چندفرهنگی زندگی می‌کنیم، داشتن دانش در رشته‌های مختلف و برخورداری از دیدگاه‌های متنوع، افراد و سازمان‌ها را قادر می‌سازد که با پدیده تنوع (Diversity)، به شیوه‌ای مسئولانه و همه‌شمول، رفتار کنند. به‌علاوه، در تقویت جذابیتِ برندِ یک شرکت بین بخش‌های مختلف جامعه هم مؤثر است؛
7. داشتن پیش‌زمینه در روان‌شناسی به شرکت‌ها یاری می‌رساند که آهنگِ گام‌های خود را با ریتم تغییر فرهنگ و انتطارات کارکنانشان، تنظیم و هماهنگ کنند و مثلاً موضوعاتی همچون رضایت شغلی کارکنان، تعهد سازمانی آنها، میزان درگیر شدن فعال آنها در شغلشان، انگیزه، بهره‌وری بالا و غیره را نیز لحاظ کنند و این به‌طور خاص برای سیاست‌های منابع انسانی سازمان حیاتی است؛
8. روان‌شناسی بر مِتدهای علمی برای درک رفتار انسان، تأکید دارد؛ متدهای علمی‌ای که مبتنی‌بر عینیت، تجربه‌گرایی، روایی و پایایی هستند. به‌بیان‌دیگر، روان‌شناسی دانش خود را از شواهدِ علمی که قابل‌اعتمادتر است کسب می‌کند؛
9. شرکت‌های دیجیتال در عصر کنونی، رابطه‌محور هستند و تمایل دارند به مشتریان خود به بهترین شیوه ممکن خدمت برسانند و درکِ روان‌شناسانه از سازوکار رابطه‌ی انسانی، می‌تواند در ایجاد و شکل‌گیری روابط و مبادلات دوسویه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی معنی‌دارِ انسانی با مشتریان، کمک‌رسان باشد؛
10. روان‌شناسی می‌تواند به سازمان‌ها در ایجاد محیط کاری سالم و مُولد و بهره‌ور، کمک کند. ازطریق رفاه و سلامتِ روان بهتر کارکنان که در نهایت منجربه ریزش کمتر نیروی انسانی و کاهش رفتارهای غیرمولد آنها می‌شود.
5965
نویسنده: جمال صوفیه
۱۳:۱۰ ,۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱
آخرین یادداشت‌های جمال صوفیه
